Dotychczas miałem podłączone pomiary prędkości, zużycia paliwa oraz ciśnienie doładowania. Teraz nadszedł czas na temperaturę silnika (z fabrycznego czujnika), temperaturę oleju (dodatkowy czujnik) oraz ciśnienie oleju (dodatkowy czujnik). Poniżej przedstawiam swój tutorial na montaż w/w czujników. W moim przypadku jest to Alfa 147 1.9 JTD M-JET, jednak w każdym innym aucie montaż będzie podobny.1. Temperatura cieczy chłodzącej silnika
W przypadku silników JTD są 2 fabryczne czujniki temperatury silnika - jeden z nich podaje wskazania na zegary (zwykle czujnik z niebieską kostką), drugi z nich do sterownika silnika ECU (zwykle czujnik z zieloną kostką). Podłączyłem się pod fabryczny czujnik NTC który wysyła sygnał do ECU. UKP ma tą ogromną zaletę że można sobie ustawić własne alerty, a odczyt z czujnika na ECU jest dokładniejszy niż ten na desce. Fabrycznie czerwona kontrolka zapali się powyżej ~120C (czyli jak już jest praktycznie "pozamiatane"), ja wolałem mieć niższy próg i ustawiłem alert w UKP na 102C. Z moich obserwacji silnik nie przekracza 97-98C (w upalne dni, w korkach), więc dzięki alertowi na 102C zostanę w porę ostrzeżony że coś jest nie tak (np. wyciek płynu). W przypadku silnika 1.9 JTD 16V sygnał z czujnika temperatury jest na pinie B58 w ECU (czarno-fioletowy przewód) - należy się dolutować do tego przewodu i podłączyć go pod dowolny pin AdcX (0-5V) w UKP (dowolny z pinów: A8, A9, B2, B3). Można się też dolutować bezpośrednio przy kostce czujnika, jednak w moim przypadku przy ECU było wygodniej. Aby wyskalować czujnik posłużyłem się odczytami temperatury silnika i napięcia przy pomocy interfejsu diagnostycznego (ELM) oraz z programu diagnostycznego "Multiecuscan". Napięcie można też odczytać w programie UKP w zakładce "Odczyty". Zrobiłem sobie tabelkę temperatura/napięcie i wyskalowałem wg instrukcji do UKP. Poniżej plik excela z moimi wyliczeniami:
W programie UKP należy wpisać współczynniki dla czujnika: A=152, t=2,65, t0=-7. Z tak dobranymi parametrami wskazania powinny być z dokładnością jednego stopnia dla zakresu od 45C wzwyż.
2. Temperatura oleju - dodatkowy czujnik
Niestety fabrycznie nie posiadam czujnika temperatury oleju. Musiałem taki czujnik zakupić. Kupiłem czujnik do temperatury oleju 0-150C firmy AUTO GAUGE, koszt ok. 20zł, o taki:
- 01-czujnik-temperatury-oleju-autogauge.jpg (87.54 KiB) Viewed 72725 times
Jest to czujnik NTC - taki sam jak czujnik temperatury cieczy silnika tylko o większym zakresie pomiarowym. Podłączamy pod wejście AdcVccX (pin A20 lub B8 w UKP) i skalujemy jak wyżej. Jednak później wpadłem na pomysł że po co się tak męczyć, jak UKP-PRO obsługuje 4 cyfrowe czujniki temperatury (DS18B20) które mają zakres -40C...+125C (spokojnie wystarczy), nie trzeba skalować i są dokładniejsze.Usunąłem środek czujnika autogauge (był zalany żywicą - łatwo rozwiercić) i w środek wkleiłem czujnik DS18B20 na klej termoprzewodzący, aby dobrze odbierał ciepło. Piny czujnika są zabezpieczone koszulkami termokurczliwymi, a następnie na całość jest naciągnięta jedna większa koszulka (pomocny był ten tutorial z lutowania czujników DS18B20).
- 02-czujnik-temperatury-oleju-przerobka.jpg (115.01 KiB) Viewed 72725 times
- 03-czujnik-temperatury-oleju-ds18b20.jpg (125.52 KiB) Viewed 72725 times
Tak przygotowany czujnik najlepiej wkręcić w miskę olejową. Ja niestety nie miałem fabrycznego miejsca na czujnik, a nie chciałem go wkręcać zamiast korka do zlewania oleju bo by za bardzo wystawał od dołu i mógłbym zawadzić. Popularnym rozwiązaniem na jakie się natknąłem jest zakup adaptera/podstawki pod filtr oleju. Adapter taki posiada zwykle 2 wejścia na czujniki - wygląda to tak lub podobnie:
- 04-podstawa-filtra-oleju.jpg (97.62 KiB) Viewed 72725 times
Wadą niektórych adapterów jest mały przepływ oleju (czujnik powinien wystawać i być cały czas zalewany olejem). Innym popularnym rozwiązaniem na jakie się natknąłem jest zastosowanie trójników w miejsce jednego z czujników, tylko moim zdaniem jak czujnik będzie wkręcony na końcu takiego trójnika to może zaniżać temperaturę (sam trójnik jest chłodzony z zewnątrz). Jeszcze innym rozwiązaniem jest poszukanie w silniku zaślepek/korków wkręconych w blok. W moim przypadku 2 takie korki są wkręcone w fabryczną podstawę filtra oleju:
- 05-korki-w-podstawie-filtra-oleju.jpg (235.95 KiB) Viewed 72725 times
- 06-otwory-w-podstawie-filtra-oleju.jpg (225.69 KiB) Viewed 72725 times
Niestety mają one gwint M18 x 1.5 a większość czujników temperatury ma gwint 1/8 cala (NPT). Z pomocą przychodzą redukcje, w moim przypadku M18x1.5 -> 1/8" NPT. Strasznie się naszukałem odpowiednich redukcji (można zlecić tokarzowi), ale finalnie znalazłem je w sklepie Conrad, nazywa się to "Adapter Equus" (są różne rozmiary, wszystkie z gwintów metrycznych na 1/8" NPT):
- 6.jpg (176.14 KiB) Viewed 72725 times
Adapter wkręcamy w blok, a czujnik w adapter. Mimo że gwint czujnika jest stożkowy, to ważne aby go odpowiednio uszczelnić, gdyż ciśnienie oleju jest wysokie i później może podciekać. Najlepszy będzie klej do gwintów (tzw. "klej anaerobowy") o średniej sile wiązania (aby później można było odkręcić) lub taśma teflonowa o większej gęstości (np. do instalacji gazowych - dużo łatwiej potem wykręcić). Ja się zaopatrzyłem w oba:
- 7.jpg (280.1 KiB) Viewed 72725 times
Finalnie zdecydowałem się na montaż na klej. Moment zerwania tego kleju to podobno 17Nm (dla M10) więc nie powinno być później problemu z odkręceniem . Znalazłem bardzo fajny poradnik dot. uszczelnień gwintów: materiały uszczelniające do połączeń gwintowych
- adaptery-w-podstawie-filtra-oleju.jpg (327.52 KiB) Viewed 72725 times
3. Ciśnienie oleju - dodatkowy czujnik 0-10 bar
Dobry wskaźnik ciśnienia oleju kosztuje nawet kilkaset złotych. Ja kupiłem sam czujnik, który podłącze do UKP (który to posiada już cały układ pomiarowy). Kupiłem czujnik również od Auto Gauge za około 60zł. Teraz uwaga - najpopularniejsze są czujniki 3-160 Ohm od wskaźników "Indiglo" i "Smoke", jednak dużo dokładniejszy będzie czujnik 240-33 Ohm od serii "Warning" i "Peak" i taki właśnie polecam, jest droższy kilka złotych ale jest sporo lepszy:
- klej-anaeorobowy-do-gwintow.jpg (201.86 KiB) Viewed 72725 times
Czujnik posiada również gwint 1/8 NPT, więc teraz już wiecie po co mi były 2 adaptery
Czujnik wkręcamy w adapter (na klej do gwintów lub taśmę teflonową), a adapter w blok (również uszczelniamy). - czujniki-cisnienia-i-temperatury-oleju-w-podstawie-filtra.jpg (268.63 KiB) Viewed 72723 times
Czujnik podłączamy pod dowolne wejście AdcVccX w UKP (jest to wejście od razu ze stabilizowanym zasilaniem i układem pomiarowym, pin A20 lub B8). Czujnik należy wyskalować. Czujnik jest rezystancyjny, liniowy, przy 0 bar ma rezystancje 240 Ohm, zaś przy 10 bar ma 33 Ohm. Rezystancje należy zamienić na napięcie. Tutaj z pomocą przychodzi wsparcie techniczne producenta - w UKP jest wbudowany rezystor podciągający 1k Ohm (1%) oraz napięcie referencyjne (stabilizowane) +5.0V - napięcie na czujniku należy policzyć jak dla dzielnika napięcia z w/w parametrami: przykładowy kalkulator. Wychodzi że przy 0 bar będzie napięcie 0,968V, zaś przy 10 bar napięcie 0,16V. Napięcie można też podejrzeć w programie UKP w zakładce "Odczyty" - mi na zgaszonym silniku wyświetlało 0,97V (0 bar) więc się wszystko zgadza. Teraz należy wyliczyć stale "a" i "b" dla UKP - z pomocą przychodzi kalkulator wbudowany w UKP:
- 9.jpg (168.13 KiB) Viewed 72725 times
Finalnie, stałe kalibracyjne dla czujnika ciśnienia auto-gauge 0-10 bar 240-33 Ohm wynoszą: a=-12,4 (z minusem!), b=11,98 . Jeżeli macie UKP-3 lub UKP-PRO oraz w/w czujnik to możecie wpisać je w ciemno i wszystko będzie działać.
Przed podłączeniem czujników przygotowałem sobie wiązke przewodów z wodoszczelną wtyczką (wtyczka fachowo się chyba nazywa "superseal" - złącze hermetyczne) - 3 piny do czujnika temperatury (DS18B20) i 2 piny do czujnika ciśnienia oleju (wtyczka ma 4 piny, ale masa do obu czujników jest wspólna):
- 10.jpg (218.19 KiB) Viewed 72725 times
4. Podsumowanie
Montaż dodatkowych czujników jest prosty, pod warunkiem że wiemy co kupić, gdzie i jak wkręcić oraz podłączyć. Ja się trochę naszukałem, ale po to właśnie tworze ten tutorial żeby Wam już poszło dużo łatwiej. Jakbym miał to robić drugi raz to bułka z masłem
Wskazania temperatur są dokładne, ale co mnie najbardziej ciekawiło to dokładność pomiaru ciśnienia gdyż same zegary auto gauge nie słyną z wysokiej dokładności. Nie byłbym sobą jakbym tego nie sprawdził ;D Po wkręceniu manometru w blok silnika wskazania z manometru i UKP się pokrywały (dokładność to może grubość samej wskazówki, czyli jakieś 0,2 bar). UKP ma wbudowany układ pomiarowy z napięciem referencyjnym dzięki czemu jest cholernie dokładny, a sama dokładność praktycznie zależy od dokładności samego czujnika, którego z kolei można wyskalować w UKP - moim zdaniem GENIALNE i szacun dla producenta. Dobry (w sensie dokładny) wskaźnik ciśnienia oleju kosztuje więcej niż UKP + czujnik, zaś w UKP mam nie tylko ciśnienie oleju ale też dużo innych praktycznych wskazań. Wszystko na jednym wyświetlaczu bez robienia choinki z auta. Jestem MEGA usatysfakcjonowany
Efekt finalny:
- odczyty-z-czujnikow-na-ukp.jpg (288.81 KiB) Viewed 72725 times
Wysłałem też moderatorowi filmik i wkleje link poniżej jak już będzie dostępny
: https://www.youtube.com/watch?v=t_m_2Ia ... e=youtu.beJakby ktoś zdecydował się na podobny montaż i miał pytania to służe pomocą!